ADWOKAT KOSZALIN
Przestępstwa narkotykowe należą do jednych z najczęściej rozpoznawanych przez organy ścigania. Ich specyfika oraz rosnąca liczba spraw związanych z obrotem i posiadaniem substancji psychoaktywnych sprawiają, że są one stale obecne w praktyce sądowej. W polskim prawie kluczowym zagadnieniem, budzącym wiele wątpliwości, jest pojęcie znacznej ilości narkotyków. Brak precyzyjnej definicji ustawowej prowadzi do problemów interpretacyjnych, które omówimy w tym artykule.
Podstawy prawne
Przestępstwa narkotykowe reguluje ustawa z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii. Ustawa penalizuje m.in.:
- posiadanie narkotyków (art. 62),
- wytwarzanie i przetwarzanie (art. 53 i 59),
- wprowadzanie do obrotu (art. 56),
- przemyt (art. 55).
W przypadku posiadania narkotyków szczególne znaczenie ma art. 62 ust. 2 i 3, które przewidują surowsze kary za posiadanie:
- znacznej ilości narkotyków,
- w celu wprowadzenia ich do obrotu.
Znaczna ilość narkotyków – problem interpretacyjny
Ustawa o przeciwdziałaniu narkomanii nie definiuje precyzyjnie, czym jest „znaczna ilość narkotyków”. Brak ustawowego określenia tego pojęcia powoduje, że interpretacja zależy od okoliczności konkretnej sprawy oraz orzecznictwa sądowego.
Czynniki wpływające na ocenę
- Rodzaj substancji: Znaczna ilość może oznaczać różną wagę dla różnych narkotyków (np. marihuany, amfetaminy, kokainy).
- Stan substancji: W przypadku narkotyków w formie mieszanej (np. rozcieńczonych), istotne jest ustalenie ilości substancji czynnej.
- Cel posiadania: Organy ścigania badają, czy substancje miały być przeznaczone na użytek własny, czy do dalszego obrotu.
Orzecznictwo sądowe, Kluczowe wyroki
- Wyrok Sądu Najwyższego z 20 czerwca 2012 r. (II KK 56/12): Znaczna ilość to taka, która pozwala na jednorazowe odurzenie wielu osób.
- Wyrok Sądu Najwyższego z 13 grudnia 2018 r. (IV KK 227/18): Ilość znaczna powinna być interpretowana indywidualnie, biorąc pod uwagę społeczny kontekst czynu.
Sankcje za przestępstwa narkotykowe
Posiadanie narkotyków
- Art. 62 ust. 1: Za posiadanie narkotyków grozi kara do 3 lat pozbawienia wolności.
- Art. 62 ust. 2: Za posiadanie znacznej ilości narkotyków kara wynosi od roku do 10 lat.
Wprowadzanie do obrotu
- Art. 56 ust. 1: Za wprowadzenie do obrotu narkotyków grozi kara od 6 miesięcy do 8 lat.
- Art. 56 ust. 3: W przypadku znacznych ilości kara wzrasta do 12 lat.
Problem „na własny użytek”
Art. 62a ustawy
W 2011 roku wprowadzono przepis umożliwiający umorzenie postępowania w przypadku posiadania narkotyków na własny użytek, jeśli:
- Ilość narkotyków jest niewielka.
- Okoliczności wskazują na brak celu handlowego.
- Społeczna szkodliwość czynu jest znikoma.
Ten przepis stanowi istotne złagodzenie dla osób posiadających małe ilości substancji psychoaktywnych, co ma ograniczyć obciążenie wymiaru sprawiedliwości w sprawach drobnych.
Wyzwania w praktyce
Brak jednoznacznych kryteriów ilościowych
Interpretacja pojęcia „znacznej ilości” pozostawia duże pole do subiektywizmu organów ścigania i sądów. Może to prowadzić do rozbieżności w orzecznictwie, a także do niesprawiedliwego traktowania oskarżonych.
Rozwój rynku narkotykowego
Nowe substancje psychoaktywne (np. dopalacze) utrudniają klasyfikację i penalizację przestępstw. Wprowadzenie nowych substancji wymaga ciągłej aktualizacji przepisów oraz bazy danych dotyczących ich składu i szkodliwości.
Podsumowanie
Problematyka przestępstw narkotykowych, w tym określenie „znacznej ilości narkotyków”, jest niezwykle złożona i wymaga zarówno precyzyjnych przepisów, jak i rozwagi organów ścigania. Warto pamiętać, że każda sprawa jest indywidualna.
Kancelaria prawna może odegrać kluczową rolę w reprezentowaniu interesów oskarżonych, pomagając w negocjacjach z organami ścigania, analizie dowodów oraz przedstawieniu argumentów przemawiających za łagodniejszym rozstrzygnięciem. Doświadczenie prawników jest nieocenione w sprawach, które mogą decydować o dalszym życiu klienta.
